Polskie fabryki motoryzacyjne należą do najnowocześniejszych w Europie. Inwestycje branży pojazdów to nie tylko nowe miejsca pracy, ale i jedno z najistotniejszych źródeł innowacji dla polskiej gospodarki.
Dobra kondycja finansowa ogromnej rzeszy Polaków i stabilność budżetu państwa zależy od tego, czy światowe koncerny pozostaną w Polsce i będą inwestować w naszym kraju.
Awangarda Europy
Nasze zakłady są najbardziej efektywne i najnowocześniejsze w Europie. Wydajność pracy w branży motoryzacyjnej w roku 2009 była blisko dwukrotnie większa od przeciętnej dla polskiego przemysłu. Pracownik branży motoryzacyjnej wypracował w skali roku 610 000 zł (średnia w sektorze produkcyjnym to 348 000), co pokazuje skalę innowacyjności tej gałęzi przemysłu: większa wydajność wynika bowiem z zastosowania nowoczesnych technologii i automatyzacji.
Motoryzacja na rynku pracy
Fabryki motoryzacyjne to w regionie często największy lub nawet jedyny liczący się pracodawca. Ponad 5,7% ogółu zatrudnionych w przemyśle pracuje w sektorze motoryzacyjnym. Wzrost zatrudnienia w branży motoryzacyjnej przekracza średnią dla rynku w obszarze produkcji. W 2010 zatrudnienie ogółem w przemyśle zwiększyło się o 2,4% w stosunku rocznym, w branży motoryzacyjnej zaś tempo wzrostu było trzykrotnie wyższe i osiągnęło 7,2%. Jeśli do zatrudnienia w wąsko rozumianej motoryzacji (w roku 2010: 142 000) doliczyć pracowników branż około-motoryzacyjnych (w samym sektorze paliwowym zatrudnionych jest około 90 000osób), ubezpieczeń i innych usług finansowych (np. leasingu czy bankowości) działających na rzecz motoryzacji, okaże się, że w Polsce najwięcej miejsc pracy powstało dzięki faktowi produkcji, sprzedaży i eksploatacji samochodów.
Motoryzacja filarem budżetu
Motoryzacja jest jednym z największych źródeł dochodów budżetu. Dzięki produkcji samochodów, części oraz paliw do budżetu trafiają spore kwoty z tytułu VAT oraz akcyzy. Szacuje się, że w roku 2010 blisko 45% akcyzy wpłynęło doń za przyczyną naszych samochodów – nabywanych i eksploatowanych (paliwo). Same podatki z paliw, obejmujące akcyzę i VAT, to ponad 15% wpływów budżetu państwa w roku 2009. Co najmniej co szósta złotówka trafia więc do wspólnej kasy dzięki temu, że Polacy jeżdżą samochodami. Kolejny strumień podatkowy ma swoje źródło w sprzedaży pojazdów.
Głód inwestycji
Motoryzacja rozwija się − i będzie się rozwijać, niezależnie od działań instytucjonalnych czy ewentualnych zaniechań. Czy jednak nie można by lepiej wykorzystać potencjału całych segmentów gospodarki pracujących na rzecz motoryzacji? Jak wspomóc siłę branży, żeby nad Wisłą łatwiej było o pracę, a Polakom żyło się lepiej?
W Polsce potrzeba systemowych zachęt do inwestowania zarówno w skali krajowych regulacji, jak i na poziomie lokalnym, na przykład poprzez złagodzenie kryteriów inwestowania w ramach specjalnych stref ekonomicznych, których firmy motoryzacyjne są najczęstszym gościem. W roku 2009 udział inwestycji branży motoryzacyjnej w SSE wyniósł 26,2%. Choć z roku na rok ich poziom się zwiększa, udział motoryzacji w łącznej wartości środków zainwestowanych w strefach systematycznie spada. Tymczasem inwestycje w przemyśle motoryzacyjnym to sposób zarówno na modernizację kraju poprzez napływ nowych technologii, jak i na kreowanie miejsc pracy i redukcję bezrobocia.
Zielone światło dla nowych rozwiązań
W obecnych warunkach motoryzacja to w Polsce przemysł o jednym z najniższych parametrów rentowności, a jednocześnie jeden z kluczowych sektorów dla utrzymania polskich rodzin.
W minionej dekadzie produkcja samochodów w Czechach, Rumunii oraz na Słowacji potroiła się, a w Polsce wzrosła jedynie o jedną czwartą. W ostatnich latach nie weszła do Polski żadna większa inwestycja motoryzacyjna. Dlaczego koncerny wybierają inne kraje, (np. Węgry, Ukrainę, Słowację)?
Potrzeba sprawdzonych w innych krajach rozwiązań stymulujących rodzimą produkcję motoryzacyjną. W Czechach na przykład motoryzacja w pełni oparła się kryzysowi, a nawet odnotowała 22-proc. wzrost w ubiegłym roku. Tak znaczny wzrost sprzedaży w czasie globalnego kryzysu nastąpił w tym kraju po wprowadzeniu „podatku ekologicznego” i pełnego odpisu VAT od samochodów firmowych – rozwiązań od dawna postulowanych u nas nie tylko przez branżę motoryzacyjną, ale i szerokie kręgi biznesowe. Rozwiązania te, kluczowe dla wsparcia rynku wewnętrznego, stanowiącego nasz największy potencjał niezagospodarowany i gwarancję uniezależnienia od światowych koniunktur: powinny być poważnie brane pod uwagę również w Polsce. Tymczasem, mimo rosnącej produkcji trend w strukturze sprzedaży pojazdów nie napawa optymizmem. Udział eksportu w produkcji krajowej samochodów stale wzrasta: w segmencie samochodów osobowych zwiększył się do 98,03% w roku 2010 z 97,99% w roku poprzednim. Rynek wewnętrzny nadal czeka na zielone światło.
