Polska

W 2013 r. produkcja autobusów w Polsce o masie całkowitej powyżej 8 ton osiągnęła poziom 3715 szt., czyli o 155 szt. więcej niż przed rokiem (+4,3%).

Z tej sumy krajowi przewoźnicy zakupili tylko 412 pojazdów - dla porównania w 2012 r. był to poziom 464 szt., a trzy lata temu - aż 782 szt.

Patrząc na produkcyjny wynik przez pryzmat kategorii funkcjonalnych łatwo zauważyć, że wzrost liczby wyprodukowanych pojazdów zawdzięczamy dwóm segmentom - autobusów miejskich (wzrost o 5,2% do poziomu 3 025 szt.) oraz międzymiastowych (wzrost o 10,6% do poziomu 543 szt.) O ile w pierwszej kategorii pozytywny bilans zawdzięczamy przede wszystkim zwiększonemu eksportowi marek MAN i Solaris, tak w drugiej jest to bardziej indywidulany wynik jednego producenta - Volvo, który wyprodukował 366 tego typu konstrukcji. Warto jednak dodać, że w segmencie międzymiastowym coraz efektywniej wrocławską fabryką wspiera zakład w Bolechowie, którego bramy opuściło w zeszłym roku już 73 egzemplarze InterUrbino (prawie dwa razy więcej niż przed rokiem), a także fabryki w Sadach i Starachowicach z modelem Lion`s Regio (13 szt. w 2013 w porównaniu do 1 szt. w 2012 r.) Jednym segmentem produkcyjnym, który zanotował w 2013 r. ujemny bilans były autobusy turystyczne. Tutaj osamotniony wynik tylko jednego producenta autokarów w Polsce zmniejszył się o 25% w porównaniu z zeszłym rokiem.

Podobnie jak w segmencie kompletnych autobusów zeszły rok przyniósł ożywienie w produkcji trolejbusów. Łącznie w zeszłym roku firma Solaris wytworzyła 75 szt. tego typu pojazdów o 11 szt., więcej niż przed rokiem. Ich głównym odbiorcą była … Polska, a następnie Włochy, Rumunia i Czechy. Ponadto w polskich zakładach wyprodukowano blisko 700 podwozi oraz ponad 250 szkieletów konstrukcyjnych.

Cały czas zdecydowanym liderem wśród producentów autobusów w Polsce jest MAN, który w 2013 r. wyprodukował 1512 autobusów, czyli o 169 szt. więcej niż rok wcześniej (+12,6%). Do tego wyniku trzeba dopisać ponad 450 szt. podwozi, które głównie trafiły do takich krajów jak: Singapur, Hiszpania czy Izraela. Dodajmy tutaj, że zakłady MAN w Polsce nie tylko produkują podwozia miejskie, ale także turystyczne. Ponadto w ciągu 12 miesięcy w zakładach w Starachowicach powstało ponad 250 szt. szkieletów konstrukcyjnych autokarów marki Neoplan, które w ramach projektu Premium zostały wysłane do niemieckiego zakładu w Plauen. W 2013 r. program ten został rozszerzony o piętrowy autobus turystyczny Neoplan Skyliner, który można uznać za najbardziej luksusowy autokar jaki powstaje w Polsce. Cały czas strategicznym produktem polskich zakładów MAN są autobusy miejskie, ale nie tylko - w tym roku fabryki wyprodukowały także kilkanaście kompletnych egzemplarzy autobusów międzymiastowych Lion`s Regio. To realizacja koncernowego projektu, aby wszystkie zakłady MAN były w stanie zmienić swój profil produkcyjny w zależności od popytu na rynku. Co ważne - w tym roku wyraźnie wzrósł udział Polski w zakupach autobusów produkowanych w fabrykach w Sadach i Starachowicach.

Drugie miejsce w produkcyjnym rankingu w 2013 r. zajął Solaris Bus &Coach. Bramy fabryki w Bolechowie opuściło w zeszłym roku łącznie 1 229 autobusów (+287 szt. / +30,5% w porównaniu do 2012 r.) oraz 75 trolejbusów (o 11 szt. więcej niż przed rokiem). Razem daje to wynik 1 304 pojazdów, co oznacza najlepszy wynik w historii wielkopolskiej firmy, który zdecydowanie pobił dotychczasowy rekord ustanowiony w 2011 r. Wówczas zakład w Bolechowie opuściło 1 205 pojazdów. Aby sprostać takim obciążeniom produkcyjnym Solaris zwiększa zatrudnienie oraz modernizuje spawalnię szkieletów w Środzie Wlkp. Równolegle trwają wielkie przygotowania do jesiennej premiery IV generacji Urbino, która przede wszystkim ma się charakteryzować niższą masą, lepszymi wynikami w zakresie zużycia paliwa oraz oczywiście nowym designem. Warto podkreślić, że firma jest coraz bardziej aktywna na wschodzących rynkach w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.

Co do odbiorców to Solaris cały czas polega przede wszystkim na rodzimym rynku i w zeszłym roku na łączną liczbę 1229 najwięcej pojazdów trafiło właśnie do Polski (258 szt.) Z kolei największy jednorazowy kontrakt został zrealizowany dla Belgradu na 200 szt. przegubowych autobusów Urbino 18.

Trzecie miejsce wśród producentów autobusów w Polsce zajęło Volvo, które w 2013 r. wyprodukowało łącznie 699 szt. autobusów, czyli dokładnie tyle samo co przed rokiem. W IV kwartale wrocławska fabryka głównie zintensyfikowała dostawy pojazdów międzymiastowych. Najwięcej egzemplarzy tego typu (prawie 300 szt.) wyeksportowano do Norwegii, co zapewniło prymat tej kategorii w łącznej strukturze produkcyjnej Volvo. Ponadto szwedzka firma coraz lepiej sobie radzi w segmencie miejskim, gdzie dynamicznie rosną „hybrydowe”wyniki fabryki. W tym roku Volvo dostarczyło m.in. kompletne autobusy V7900 Hybrid na rynek brytyjski –dla First Group i Lothian Buses. To pierwszy kompletne autobusy miejskie wyprodukowane w Polsce, które zostały dostarczone na Wyspy. Coraz więcej tego typu pojazdów odbierają również Szwedzi, Niemcy i Norwegowie.

W przyszłym roku zakład spodziewa się prawdziwego produkcyjnego boomu, który swoim poziomem może przekroczyć nawet rekordowy 2011 r., kiedy wytworzono łącznie aż 922 pojazdów. Miejmy nadzieję, ze wzrośnie wtedy także udział polskich przewoźników w zakupach produkowanych we Wrocławiu autobusów, gdyż na razie jest on na śladowym poziomie 0,8%.

Czwarte miejsce w produkcyjnym rankingu zajmuje Scania. W 2013 r. szwedzką fabrykę w Słupsku opuściło zaledwie 96 autobusów, czyli o 243 szt. mniej niż rok wcześniej (-77,3%). Ten znaczący spadek produkcji spółka przewidziała już wcześniej i odpowiednio się do niego przygotowała. W fabryce powstają zarówno w pełni zabudowane autobusy komunikacji miejskiej jak i same podwozia, które trafiają do niezależnych firm zabudowujących w Europie, Afryce i Azji. W słupskim zakładzie w tym roku została domknięta generacyjna zmiana produkowanych pojazdów i popularne modele autobusów Scania jak OmniCity czy OmniLink zastąpi nowa rodzina Omniwide. Ta wymiana już przyniosła wymierne efekty w postaci m.in. wygranego kontraktu w Berlinie na dostawę aż 216 szt. autobusów przegubowych.

I końcówka produkcyjnego rankingu. Piąty jest Autosan, szósta Kapena, a cała stawkę zamyka Solbus i AMZ-Kutno.